Ngoài việc đề xuất đánh thuế, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) đưa ra giải pháp giảm hạn mức cho vay và tăng tỷ lệ vốn tự có đối với những người sở hữu nhiều nhà đất, nhằm hạn chế hiện tượng đầu cơ. Đây là một trong những bước đi nhằm thực thi Luật Kinh doanh bất động sản 2023, có hiệu lực từ ngày 1/8, với mục tiêu điều tiết và ổn định thị trường bất động sản.
Luật mới đã nêu rõ, khi giá giao dịch bất động sản tăng hoặc giảm hơn 20% trong vòng ba tháng, hoặc khi có những biến động lớn ảnh hưởng đến nền kinh tế – xã hội, các biện pháp điều chỉnh sẽ được kích hoạt. Tuy nhiên, VARS chỉ ra rằng cơ sở dữ liệu hiện nay chưa đủ đầy đủ để xác định chính xác mức độ biến động của giá, khiến việc theo dõi khó khăn. Theo Hội, điều tiết thị trường thông qua chính sách tín dụng sẽ mang lại hiệu quả cao và giúp phát triển thị trường một cách bền vững, giảm thiểu rủi ro cho nền kinh tế.
VARS đã đề xuất giảm hạn mức vay đối với những người mua bất động sản thứ hai trở lên. Cụ thể, biện pháp này gồm việc điều chỉnh tỷ lệ cho vay so với giá trị tài sản, yêu cầu tỷ lệ thanh toán bằng vốn tự có cao hơn và áp dụng mức lãi suất vay cao hơn cho các đối tượng này. Đồng thời, các tổ chức tín dụng sẽ phải báo cáo chi tiết về các khoản vay bất động sản để giám sát kỹ lưỡng hơn.
Bên cạnh đó, VARS cũng đề xuất nới lỏng các chính sách tín dụng đối với những người mua nhà lần đầu. Các chính sách hỗ trợ bao gồm giảm lãi suất và cung cấp các khoản vay dài hạn với điều kiện lãi suất ưu đãi để giúp người có nhu cầu ở thực dễ dàng sở hữu nhà.
Chuyên gia kinh tế PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho rằng việc siết chặt tín dụng đối với các nhà đầu cơ sẽ giúp cơ quan quản lý kiểm soát thị trường tốt hơn, đặc biệt là trong bối cảnh nhiều nhóm nhà đầu cơ và môi giới tạo sóng, đẩy giá thị trường. Hiện tượng này đã kéo dài hơn một thập kỷ, gây nên những biến động lớn về giá và khiến nhiều người khó tiếp cận nhà ở.
Các quốc gia như Mỹ và Canada đã có kinh nghiệm thực hiện các chính sách tương tự. Sau khủng hoảng tài chính 2008, Mỹ đã hạ lãi suất nhưng đồng thời thắt chặt tiêu chuẩn vay mua nhà. Canada cũng đã thực hiện chính sách tiền tệ thắt chặt, đưa ra các quy định khắt khe về tỷ lệ vay trên giá trị tài sản, từ đó làm giảm cầu và khiến giá nhà đất hạ nhiệt.
Việc triển khai chính sách này ở Việt Nam cần có hệ thống dữ liệu đầy đủ, chính xác và liên tục cập nhật. Hệ thống này phải đảm bảo phân biệt rõ ràng giữa người mua nhà để ở thực sự, người mua để kinh doanh và những đối tượng đầu cơ. Điều này sẽ đòi hỏi nguồn lực lớn và sự hợp tác chặt chẽ giữa các bên liên quan.
Cùng với việc thắt chặt tín dụng, VARS cũng đề nghị áp dụng đồng thời chính sách thuế chuyển nhượng bất động sản hoặc thuế tài sản, nhằm kiểm soát và ổn định thị trường. Thực tế cho thấy, trong 5 năm qua, thị trường bất động sản Việt Nam đã trải qua nhiều đợt sốt nóng do hoạt động gom hàng và đẩy giá của các nhà đầu cơ. Những đợt tăng giá đột biến này đã vượt quá khả năng chi trả của phần lớn người dân, khiến tình trạng nhà đất trở nên khó khăn hơn.
Tuần qua, giải pháp đánh thuế bất động sản thứ hai và đất bỏ hoang đã được nhiều bộ ngành đưa ra. Bộ Xây dựng đã đề xuất đánh thuế với những người sở hữu nhiều bất động sản nhằm giảm thiểu hiện tượng đầu cơ, đồng thời khuyến khích sử dụng hợp lý tài nguyên đất đai. Bộ Tài chính cũng đồng tình với giải pháp này và đang xem xét nghiên cứu phương án áp dụng trong thời gian tới.
Việc phối hợp giữa các chính sách thuế và tín dụng sẽ giúp thị trường bất động sản phát triển bền vững, tạo điều kiện cho người dân có nhu cầu thực sự tiếp cận nhà ở, đồng thời hạn chế tình trạng đầu cơ và lướt sóng gây bất ổn.
